^^เส้นทางศึกษาธรรมชาติ การเล่าเรียนที่ยืนยงท่ามกลางผืนป่าอันสมบูรณ์บริบูรณ์

[Beer625]

เส้นทางศึกษาธรรมชาติเป็นเลิศในกิจกรรมที่ประสานวิชาความรู้กับประสบการณ์ตรงจากธรรมชาติอย่างถ่องแท้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศไทยที่ยังคงมีทรัพยากรธรรมชาติอันนานัปการรวมทั้งระบบนิเวศที่สมบูรณ์บริบูรณ์ การพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติไม่เพียงแต่เป็นเครื่องไม้เครื่องมือสำคัญสำหรับการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมให้แก่พลเมืองทั่วไปแล้วก็เยาวชน แต่ว่ายังช่วยเสริมสร้างความสำนึกด้านการรักษาผ่านประสบการณ์จริงที่ผู้เข้าร่วมสามารถเห็น รับทราบ รวมทั้งสัมผัสด้วยตัวเอง เส้นทางศึกษาธรรมชาติก็เลยไม่ใช่เพียงแค่ทางเดินป่าธรรมดา แต่ว่าเป็นพื้นที่ที่การเรียนรู้ที่มีชีวิต เป็นห้องเรียนที่โล่งแจ้งที่รวบรวมบทเรียนของธรรมชาติไว้ครบ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของพืชพรรณ ไม้ยืนต้น ดิน น้ำ สัตว์ป่า หรือระบบนิเวศที่เชื่อมโยงกันอย่างซับซ้อน



คลิ๊กอ่านรายละเอียดได้จาก >> เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  https://thairakpa.org/project/โครงการพัฒนาเส้นทางศึก/

โครงงานปรับปรุงเส้นทางศึกษาธรรมชาติมีเป้าหมายเพื่อเปิดโอกาสให้ผู้คนได้เข้าไปสัมผัสธรรมชาติอย่างใกล้ชิดในรูปแบบที่ยืนยง โดยไม่ทำลายสภาพแวดล้อม การออกแบบเส้นทางจะพิจารณาถึงทั้งความปลอดภัยของผู้เดินและก็ความสมบูรณ์ของระบบนิเวศตลอดหนทางเดิน รวมทั้งการต่อว่าดตั้งป้ายสื่อความหมายในจุดต่างๆเพื่อข้อมูลทางชีววิทยา ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์เขตแดน หรือแม้กระทั้งเรื่องราวของชุมชนโดยรอบที่มีความเชื่อมโยงกับป่าไม้แล้วก็ธรรมชาติในพื้นที่นั้นๆการที่ผู้เข้าร่วมกิจกรรมสามารถเรียนรู้เรื่องราวเหล่านี้ได้อย่างมีระบบ ย่อมช่วยทำให้กำเนิดความเข้าใจในธรรมชาติมากขึ้นเรื่อยๆ รวมทั้งสามารถนำวิชาความรู้ไปต่อยอดในชีวิตจริงหรือนำกลับไปเผยแพร่ต่อได้อีกด้วย

ในบริบทของมูลนิธิไทยรักษาป่า การพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาตินับว่าเป็นหนึ่งในภารกิจหลักที่สะท้อนถึงความขมักเขม้นในการฟื้นฟูแล้วก็รักษาป่าอย่างยั่งยืน โดยเส้นทางกลุ่มนี้ไม่ได้มีเหตุมาจากการวางเป้าหมายเชิงกายภาพเพียงอย่างเดียว แต่ว่ามีสาเหตุจากการสำรวจพื้นที่จริงร่วมกับเจ้าหน้าที่ นักวิชาการ ผู้นำชุมชน และคนในพื้นที่ซึ่งมีความรู้และความเข้าใจและประสบการณ์ตรงสำหรับการใช้ชีวิตร่วมกับธรรมชาติ ความร่วมมือดังที่กล่าวถึงมาแล้วทำให้เส้นทางที่ได้มีทั้งยังค่าเชิงวิทยาศาสตร์แล้วก็ความหมายทางด้านวัฒนธรรมที่ลึกซึ้ง เพราะธรรมชาติไม่เคยแยกออกมาจากวิถีชีวิตผู้คน ถ้าหากแม้กระนั้นเป็นส่วนใดส่วนหนึ่งของวิถีที่สืบต่อกันมาหลายชั่วลูกชั่วหลาน เส้นทางศึกษาธรรมชาติก็เลยเป็นเสมอเหมือนสะพานเชื่อมระหว่างคนกับป่า ระหว่างอดีตกับเดี๋ยวนี้ และระหว่างความรู้กับการลงมือปฏิบัติ

ผู้ที่เข้าร่วมกิจกรรมเดินเส้นทางศึกษาธรรมชาติจะได้รับประสบการณ์ที่ต่างจากการเดินป่าทั่วๆไป เนื่องจากว่ามีจุดเน้นย้ำในเรื่องของการเรียนรู้เป็นหลัก กิจกรรมอาจมีการสังเกตประเภทของไม้ท้องถิ่น การฟังเสียงนก การดูร่องรอยสัตว์ การสัมผัสรากไม้หรือมอสในป่าดิบ การศึกษาองค์ประกอบของระบบนิเวศ รวมถึงการอภิปรายแลกเปลี่ยนวิชาความรู้กับวิทยากรหรือเจ้าหน้าที่นำทาง การเรียนผ่านประสาทสัมผัสทั้งยังห้า อย่างเช่น การฟัง การสูด การจับต้อง การมองมองเห็น และก็การมีส่วนร่วมในกิจกรรมจริง จะช่วยทำให้เกิดการจำและก็ความเข้าใจที่ลึกซึ้งมากกว่าการศึกษาผ่านแบบเรียนเพียงอย่างเดียว ทั้งยังเป็นการสร้างแรงบันดาลใจในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมให้คงอยู่ต่อไป

คุณประโยชน์ต่างๆที่ได้รับจากเส้นทางศึกษาธรรมชาติมิได้จำกัดแค่เพียงทางการศึกษาเพียงแค่นั้น แต่ว่ายังส่งผลเชิงบวกต่อเศรษฐกิจเขตแดนและสังคมโดยรวม อาทิเช่น การว่าจ้างข้าราชการชุมชนให้เป็นมัคคุเทศก์ แนวทางการขายสินค้าในแคว้น หรือการพัฒนาพื้นที่ให้สามารถรองรับนักเดินทางเชิงนิเวศโดยไม่กระทบสภาพแวดล้อม การผลักดันและสนับสนุนให้คนในชุมชนเห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติที่ตนมี รวมทั้งการเป็นเจ้าของพื้นที่อย่างแท้จริงยังเป็นแถวทางสำคัญที่ช่วยให้ป่าอาจความสมบูรณ์อย่างยั่งยืน เพราะเมื่อชุมชนมีรายได้จากการอนุรักษ์ พวกเขาจะมีแรงกระตุ้นในการดูแลป่าแทนที่จะละเมิดหรือทำลาย

เส้นทางศึกษาธรรมชาติยังสามารถใช้เป็นพื้นที่สำหรับการฟื้นฟูจิตใจ สร้างสมาธิ และบำบัดรักษาความเครียดในยุคที่ผู้คนต้องพบเจอกับวิถีชีวิตที่รีบร้อนรวมทั้งบีบคั้นอย่างต่อเนื่อง การได้เดินอยู่ท่ามกลางแมกไม้ ฟังเสียงลมผ่านใบไม้ หรือสังเกตการเปลี่ยนแปลงของแดดเมื่อลอดผ่านพุ่ม ล้วนเป็นประสบการณ์ที่ช่วยสร้างความสงบเงียบในจิตใจรวมทั้งสร้างเสริมพลังชีวิตให้คืนกลับมา โดยเหตุนี้ เส้นทางศึกษาธรรมชาติจึงเป็นอีกทั้งห้องเรียนและก็พื้นที่บำบัดรักษาที่ทรงคุณค่า และก็ควรได้รับการช่วยสนับสนุนให้ปรับปรุงแล้วก็ขยายผลไปยังพื้นที่ต่างๆให้ครอบคลุมเพิ่มขึ้น

ในอนาคต เส้นทางศึกษาธรรมชาติจะมีหน้าที่สำคัญยิ่งขึ้นในระบบการเล่าเรียนของสังคมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสมัยที่การศึกษาเล่าเรียนไม่จำกัดอยู่เพียงแค่ในห้องเรียนแบบเริ่มแรกอีกต่อไป แต่ขยายตัวออกสู่โลกกว้างแล้วก็เชื่อมโยงกับประสบการณ์ชีวิตจริงเยอะขึ้น การสนับสนุนให้สถานที่เรียน มหาวิทยาลัย หน่วยงานรัฐ แล้วก็ภาคเอกชนใช้เส้นทางศึกษาธรรมชาติเป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของกระบวนการเรียนรู้จะช่วยทำให้คนไทยทุกคนสามารถเข้าถึงธรรมชาติ รู้เรื่องความสำคัญของสภาพแวดล้อม และพร้อมที่จะมีส่วนร่วมสำหรับในการอนุรักษ์อย่างจริงจัง

เส้นทางศึกษาธรรมชาติจึงไม่ใช่เพียงแค่เส้นทางเดินป่าที่มีป้ายบอกชื่อไม้หรือสัตว์ แม้กระนั้นคือการเปิดประตูให้ผู้คนเข้าถึงหัวใจของธรรมชาติ ศึกษา เข้าใจ และก็รักธรรมชาติเยอะขึ้น ทั้งเป็นเครื่องไม้เครื่องมือสำคัญสำหรับในการสร้างประชากรที่ตื่นรู้รวมทั้งพร้อมจะร่วมมือกันรักษาโลกใบนี้ให้ยั่งยืนถัดไป.



 แหล่งที่มา บทความ เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  https://thairakpa.org/project/โครงการพัฒนาเส้นทางศึก/